Door: Joke Aartsen
Onthutst kijkt een oudere jongere om zich heen als hij binnenkomt in De zwerver, dé reisboekenwinkel van stad, ommeland en eigenlijk heel Nederland. ‘Wat zijn er eigenlijk veel landen waar je naartoe kunt gaan’, stamelt hij verbaasd. Als een medewerkster vraagt of ze hem kan helpen, zegt hij aarzelend: ‘Ik ga op reis, maar ik weet eigenlijk nog niet waarheen. De wereld is wel heel groot.’
Reisboekwinkel De zwerver is méér dan een boekwinkel. De winkel is een begrip voor iedere stadjer die zijn huis wel eens verlaat, een reiswinkel voor reizen van het Pieterpad tot Patagonië, een speciaalzaak voor alles over reizen in de hele wereld en uniek in zijn soort, want er is in het hele land nog maar een handvol reisboekwinkels.
De zwerver begon in de jaren ’80 van de vorige eeuw boven sportzaak De Haan aan de Oude Ebbingestraat. Vier idealisten koppelden sport aan buiten zijn en reizen en bouwden die hobby langzaam maar zeker uit naar een zelfstandige winkel in de Oude Kijk in ’t Jatstraat. Eerst aan de even kant, nu alweer zo’n veertien jaar in een ruim dubbel pand op de nummers 43 en 45. Eigenaar Thijs Buiting was reisleider tot de liefde hem in de stad verankerde. Hij nam in 1992 De zwerver over en kreeg er een andere grote liefde bij, namelijk die voor de winkel in reisgidsen en landkaarten waar hij de scepter mag zwaaien.
Wat was qua verkoopaantal de grootste literaire verrassing afgelopen maand?
Verkoopverrassingen kent de winkel niet. Reistrends verschuiven langzaam en zijn aardig voorspelbaar. Rare uitschieters of plotselinge, tijdelijke hypes zijn er in de reiswereld niet zo veel. Een serie als ‘Wie is de mol?’ heeft in Nederland wel enigszins invloed op de reiskeuze van een bepaalde groep mensen, dus waarschijnlijk zal er volgend kalenderjaar wat meer belangstelling voor de bestemming Mexico zijn, waar de serie zich dan afspeelt.
Omdat De zwerver een speciaalzaak is, is het assortiment zo volledig mogelijk: er zijn zo’n 30.000 artikelen. De ruimte is naast fysieke winkel het magazijn van de zaak, 85% van de verkoop gaat via het internet. Achter de winkel verbergen zich de kantoortjes waar de onlinebestellingen worden verwerkt, ingepakt en verzonden en is er een afdeling ‘marketing’.
Thijs Buiting en zijn zwerver moeten het niet hebben van nieuwe uitgaves, of van bijvoorbeeld de ‘feestmaand’. Over het algemeen komt de zwerverklant heel gericht voor een bepaalde bestemming en die bestemming is voor iedereen anders. Tachtig procent van de reisbelangstelling is gericht op bestemmingen binnen Europa. En al sinds jaar en dag bestaat 50% van de verkoop uit (land)kaarten in alle soorten en maten. Het is wel zo dat het publiek (daarvoor) enigszins vergrijst en over het algemeen de 55+ gepasseerd is.
Wat was voor jou als boekverkoper de grootste literaire verrassing afgelopen maand?
Juridisch gezien is De zwerver een boekhandel, feitelijk is het een reiswinkel. De reisverhalen staan niet in een aparte kast, maar zoals alles in deze zaak per land gerangschikt. Bij elk land staan wel wat literaire reisverhalen, in totaal gaat het om zo’n driehonderd titels, waaronder reisverhalen van Nederlandse schrijvers als Carolijn Visser, Lieve Joris, Cees Nooteboom, Karin Anema, Aafke Steenhuis, die o.a. over het Groningse platteland en het Eemsgebied schrijft, en Frank Westerman. Als er op het gebied van de literaire reisverhalen al een verrassing is, dan is dat het recent verschenen boek Tussen de rails van Sander Groen, het boek dat ‘leest als een trein’. Verder wordt in de Sinterklaastijd Het Junior Bosatlas Puzzelboek nog wel eens extra verkocht.
Van welke schrijver/dichter hoop je dat er heel snel weer een nieuw boek uitkomt en waarom?
Toekomstverwachtingen voor een nieuwe boektitel heeft Thijs Buiting niet. Hij is blij met wat de voorbije toekomst de zaak gebracht heeft: de veranderingen in de Oude Kijk in ’t Jatstraat hebben de winkel bepaald geen windeieren gelegd. Van een schimmige straat met veel uitzendbureaus en de hoerenbuurt om de hoek is het hier nu hip en happening, met veel leven en leuke winkels rondom zoals De stadsakker en spelletjeswinkel Wirwar. Daarvan, van de internetverkoop en van het reisseizoen dat meestal start rond april heeft De zwerver meer baat, dan van ‘nieuwe uitgaves’.
Er gaan heel wat boeken door de handen van boekverkopers, dus zij weten het snel als er iets interessants verschijnt. Daarom vragen we zo af en toe eens een boekhandelaar naar zijn of haar ontdekkingen. Het vorige interview was met Patrick Kooi van de Primera in Uithuizen.