Er gaat niets boven Groningen, dat is bekend. Toch zijn er nogal wat schrijvers die in Groningen hebben gestudeerd of er zelfs geboren en getogen zijn en die stad en provincie hebben verruild voor Amsterdam. ‘Woaromdatten?’ is de vraag die centraal staat in deze nieuwe serie korte interviews.
Emy Koopman heeft de eerste tien jaar van haar leven in Groningen, eigenlijk Haren, gewoond. In die jaren was ze erg op stad gericht onder andere vanwege een veel oudere broer die er woonde en bij wie ze op allerlei plekken in de stad logeerde. Ze verhuisde daarna naar Brabant maar bleef zich altijd met Groningen verbonden voelen en was vast van plan daar na de middelbare school te gaan studeren. Dat liep anders. De studiestad werd Utrecht, later woonde ze in Rotterdam en pas sinds drie jaar is ze Amsterdammer. Het noorden blijft trekken, al was het alleen al door goede contacten met Noordwoord en recent door haar betrokkenheid bij het ‘The Guardians of Grunn’-project van Kunstpunt.
Is je schrijfcarrière in het noorden geboren?
Dat is ie zeker. De liefde voor de letteren is Koopman al in Haren met de paplepel ingegoten, met name door haar moeder die dochter Emy vanaf jonge leeftijd klassiekers als de (kinder)bijbel en Ovidius voorlas en met wie ze wekelijks naar de Harense bibliotheek ging. Daar leende moeder grotemensenboeken en Emy kinderboeken. Vanaf het eerste moment dat Koopman letters leerde, maakte ze haar eigen verhaaltjes, zowel op papier als op een bakbeest van een eerstegeneratie pc. Toen ze zeven jaar was schreef ze voor een schrijfwedstrijd van de basisschool een verhaaltje over de goede kleine piraat Basje die rebelleerde binnen zijn piratengroep, omdat hij geen slechte daden wilde doen. Ze won hiermee haar eerste zilveren griffel – een teleurstelling, want geen gouden … Gelukkig bleef ze wel schrijven: voor een eigen schoolkrant op de middelbare school, tienergedichten en songteksten voor het bandje waar ze toentertijd deel van uitmaakte. Ook deed ze in 2004 mee aan Write Now!, dé schrijfwedstrijd voor jong talent, waarbij ze de aanmoedigingsprijs won. Ze stortte zich als twintiger op redactiewerk, onder andere voor het online cultuurmagazine 8weekly en het kunsttijdschrift Hard Hoofd. In 2016 debuteerde ze met de roman Orewoet en volgend jaar, enkele nominaties en een shortlist verder, verschijnt haar vierde roman.
Ben je vanwege je schrijfcarrière van Groningen naar Amsterdam getogen?
Goedbeschouwd is Emy Koopman niet ‘van Groningen naar Amsterdam’ getogen, ze is er uiteindelijk terechtgekomen. Het is volgens haar zeker zo dat haar kansen op schrijven, publiceren en debuteren zijn vergroot doordat ze in het westen van het land woont en zich in het literaire circuit in Amsterdam heeft begeven. De literaire wereld concentreert zich in Amsterdam en door daar te zijn word je letterlijk ‘gezien’ en aangesproken. In 2014 werd Koopman na een optreden in een klein theater in de hoofdstad benaderd door een redacteur van Prometheus; twee jaar later verscheen haar debuut. Anderzijds, citeert ze Joost Oomen, is Groningen ‘de belangrijkste bron van magie en mysterie in Nederland’. In Groningen zijn eigen originele unieke projecten en initiatieven, zoals bijvoorbeeld het eerdergenoemde project ‘Guardians of Grunn’. Hierin worden door een collectief van striptekenaars, beeldend kunstenaars en schrijvers bestaande kunstwerken op straat als ‘hoeders van Stad’ in een nieuw stripverhaal tot (nieuw) leven gewekt.
Is de verandering van woonomgeving inhoudelijk in je werk terug te zien?
Koopman vertrok in 1996 uit het noorden. Haar debuut dat twintig jaar later verscheen speelt zich desondanks deels in de provincie Groningen af. Datzelfde geldt voor haar nieuwe roman De vrouw in de kelder die begin 2025 verschijnt. Haar woonomgeving is nogal eens veranderd de laatste dertig jaar, haar boeken spelen zich afhankelijk van de verhaalwerkelijkheid op allerlei locaties af. Daar was en is Groningen er soms een van. Blijkbaar gaat het bekende gezegde ook voor Koopman op: je kan het meisje wel uit Groningen halen, maar Groningen niet uit het meisje.
Door: Joke Aartsen
