Samen praten over de boeken die je hebt gelezen kan een verrassende toevoeging zijn aan je leesplezier. Het is lekker om je mening kwijt te kunnen, je enthousiasme of juist je ergernissen. Ook kan de mening van anderen je eigen oordeel veranderen; ineens zie je die diepere laag of symboliek die steeds terugkomt. Doordat je samen afspreekt wat je gaat lezen, lees je bovendien ook eens iets wat je normaal niet uit de kast zou pakken en dat dan toch erg leuk blijkt te zijn. Zo ontdek je misschien nieuwe auteurs en genres. Kortom, als je van lezen houdt, kan een leesclub een extra dimensie aan je hobby geven.
Hoe vind je een leesclub?
Lijkt het je leuk om bij een leesclub te gaan, dan kun je eerst kijken of er een al bestaande leesclub is waar jij je bij aan kan sluiten. Je kunt bijvoorbeeld op Internet zoeken of er een leesclub bij jou in de buurt te vinden is. Check vooral ook even de bibliotheekvestiging bij je in de buurt, zij faciliteren ook vaak leesclubs.
Onderstaande organisaties bieden wat minder kleinschalige, maar interessante leesclubs waar je aan mee kunt doen.
Hebban
Hebban organiseert jaarlijks ruim 100 online leesclubs. Je kunt je hiervoor gratis inschrijven. Als je wordt ingeloot ontvang je het boek of ebook van Hebban, maar je kunt ook altijd aansluiten met een eigen exemplaar.
Schwob
Schwob is een leesclub die draait om klassiekers. Het is een initiatief van het Nederlands Letterenfonds en elk jaar wordt met de deelnemende boekhandels en uitgeverijen een twintigtal recent uitgegeven literaire klassiekers uit de wereldliteratuur gekozen. Verschillende leesclubs door het hele land gaan hier vervolgens mee aan de slag. Check hun agenda als je interesse hebt. Speciaal voor mensen onder de 35 jaar is er ook Young Schwob.
Senia
De organisatie Senia biedt brede ondersteuning aan leesclubs. Als Senia-leesclub kun je uit de door Senia geselecteerde boeken kiezen. Dit is een lijst van inmiddels 900 boeken waarbij een leeswijzer is gemaakt. Met deze leeswijzer heb je meteen een plan voor de bijeenkomst liggen met interessante vragen die je kunt bespreken. Dat scheelt je een hoop voorbereiding. Misschien zit er een Senia-leesclub bij je in de buurt.
Club Lees van de VPRO
Club Lees is de nieuwe online leesclub van de VPRO. In Club Lees draait het om goede verhalen, liefde voor lezen en wat er in de marges van een boek gebeurt. Er wordt breed gelezen, van Young Adult-fictie tot poëzie, van literaire romans tot science fiction, van non-fictie tot een spannende thriller. Om mee te doen kun je de Club Lees-app gratis downloaden. De boeken die besproken worden, lees je dan gratis ín de app. De opmaak is speciaal aangepast zodat het boek prettig leest op je mobiel.
Volkskrant Leesclub
De Volkskrant heeft een leesclub op Facebook. Hier wordt elke maand een boek besproken onder leiding van bijvoorbeeld een recensent.
Beste Groninger Boek leesclub
In de stad Groningen zijn we bij NOORDWOORD begonnen met een leesclub rondom de shortlist van de prijs van Het Beste Groninger Boek. In deze leesclub worden op een laagdrempelige manier de boeken besproken. Geen academische analyse, maar gewoon wat ons raakte, wat opviel, wat bijzonder was, etc. Terugkerende vraag is: in welke mate zien we Groningen terug in het boek? In 2024 mag deze leesclub voor het eerst bepalen welk boek de publieksprijs krijgt.
NOORDWOORD wil graag dat er ook Beste-Groninger-Boekleesclubs in de rest van de provincie worden opgezet. Dus lijkt het je leuk, neem dan contact met ons op.
Eigen leesclub starten
Het kan natuurlijk dat je juist graag alles naar je eigen hand zet. Je kunt dan je eigen leesclub starten. Vraag rond in je vriendenkring wie er zin heeft of plaats een oproep op social media, in een lokale krant, op een prikbord in de supermarkt, of leg een flyer in je lokale bibliotheek neer. Een mooi aantal voor een leesclub is 6 tot 8 mensen. Als je ervan uitgaat dat er altijd wel iemand verhinderd is, dan zit je meestal met zo’n 6 of 7 mensen om tafel.
Hoe kies je welke boeken je leest?
Het is handig als je nadenkt over hoe de te lezen boeken gekozen worden. Je kunt bijvoorbeeld elk lid om de beurt een boek laten kiezen. Je kan ook ‘een ander’ laten kiezen, bijvoorbeeld door steeds voor genomineerde boeken te kiezen, zoals die van de Libris Literatuur Prijs of de NS publieksprijs. Een andere optie is om steeds de nummer 1 uit de bestseller top 60 te nemen; of om dat juist níet te doen en inspiratie te halen uit onze rubriek ‘Besteller? Nietes!’. In deze rubriek wordt je aangemoedigd om avontuurlijk te lezen.
Wat bespreek je op een leesclub?
Het belangrijkste is dat de leesclubbijeenkomsten een plek zijn waar leden vrij kunnen spreken en hun gedachten en gevoelens over het boek kunnen delen. Daarom is het aan te raden om bij elke bijeenkomst een gespreksleider te hebben. Dit kan steeds dezelfde persoon zijn, of je kunt deze taak laten rouleren.
Laat elke deelnemer aan het begin van de bijeenkomst kort zijn of haar mening geven.
Hoe je het boek vervolgens bespreekt kan op allerlei manieren en hangt af van de behoeften van de leden. Je kan het heel gestructureerd aanpakken of losjes en organisch. Tips voor vragen: Uitgeverij De Fontein heeft op hun website een document met vragen staan die je kunt downloaden. Op de website van schrijfster Nanda Roep vind je ook de nodige suggesties om een boek te bespreken. En op de leesclubpagina van de bibliotheek staan ook goede suggesties.
Je kunt ook aan het begin van de bijeenkomst vragen of iedereen een discussiepunt over het boek in wil brengen. Probeer dan als gespreksleider elk ingebracht discussiepunt ter sprake te brengen tijdens het gesprek. Boeken kunnen sterk uiteenlopende reacties oproepen. Respecteer de mening van anderen, ook als die anders is dan de jouwe. Dit kan leiden tot interessante gesprekken en nieuwe inzichten.
Behalve op de leeservaringen kun je ook inzoomen op literaire elementen. Zoals:
- Thema’s en symboliek
- Perspectief en vertelstijl
- Karakterontwikkeling en relaties
- Schrijfstijl en taalgebruik
- Culturele en historische context
- Vergelijking met andere boeken of auteurs
Hou gedurende de bijeenkomst wel de tijd in de gaten. Zorg daarom dat de discussie georganiseerd blijft en niet te lang uitloopt. Het kan handig zijn om tijdens de bijeenkomst aantekeningen te maken, zodat je terug kunt komen op de belangrijkste punten en inzichten en deze eventueel in toekomstige bijeenkomsten terug kunt laten komen.
Aan het einde van de bijeenkomst kun je afspraken maken over het volgende boek dat je zult lezen en wie de volgende gespreksleider zal zijn.
Spraakmakende boeken
Tot slot geven we je graag nog een tip. Het is geen leesclub maar het zijn wel interessante avonden over mooie boeken, namelijk de lezingen Spraakmakende Boeken van de Faculteit der Letteren van de Rijksuniversiteit Groningen. Op zeven avonden per jaar wordt een literair werk besproken dat sterk in de belangstelling staat.
De kern van de voordrachten bestaat uit een interpretatie van het betreffende werk; verder wordt er aandacht geschonken aan de schrijver en zijn of haar oeuvre, aan de plaats van dat oeuvre in de literatuur van het betreffende taalgebied en aan de ontvangst van het werk.
De toegang is voor iedereen gratis. In onze literaire agenda vind je de data terug.
We hopen dat je met deze tips veel mooie boeken gaat ontdekken!