Ga naar de inhoud
maandag 22 november, 2021

Het nemen van de tijd

Eerste NW HUB was een groot succes

Door: Michiel Teeuw

In het najaar van 2021 is NOORDWOORD gestart met een nieuw initiatief: de NW HUB. Dit is een broedplaats voor jonge makers die op zoek zijn naar inspiratie, praktische handvatten en de mogelijkheid om te netwerken.

NW HUB bestaat uit maandelijkse ontmoetingen – op elke derde donderdag van de maand – in een gezellige setting waarin veel ruimte is om met elkaar van gedachten te wisselen en elkaar te prikkelen. Hiervoor nodigen we elke bijeenkomst een spreker uit die de deelnemers vertelt over diens werk in de culturele sector, die tips geeft en die de makers aan het werk zet met discussiepunten.

Elke maand kiezen we een thema, waarbij we ons laten leiden door de wensen van de deelnemers. De eerste editie, op donderdag 18 november, was een groot succes. We hadden het in Café Lust met zo’n tien enthousiaste cultuurmakers over inspiratie en over hoe je je wilde ideeën werkelijk tot uitvoering kunt brengen. Dit met een zeer boeiende eerste spreker in de persoon van Wilbert van de Kamp. Hieronder volgt het verslag van deze namiddag door een van de deelnemers, Michiel Teeuw.

Het nemen van de tijd

            De avond begint met een lezing, nee een presentatie, nee een talk van Wilbert van de Kamp. Hij neemt voor ons plaats, en vertelt vanuit zijn aantekeningen ook weer wat hij de laatste tijd heeft geleerd. Af en toe wordt dit gevoed door een vraag, of komt er plots een anekdote boven.

            Hij noemt dat de tijd hebben een van de belangrijkste dingen is om ideeën te krijgen. Of zelfs tijd te nemen. Om creativiteit niet te zien als iets waarmee je iets bereikt, maar iets dat jou kan bereiken – je ideeën worden gevoed door wat je raakt. Hierin kan je ook echt gewoon beginnen, want de kans dat je het de eerste keer op de beste manier doet is klein. Ideeën blijven toch wel langer bij je.

            We hebben het over nietsdoen. Jorrit-Pieter noemt dat hij pas echt ideeën krijgt als hij drie uur niets aan het doen is. Dat is dus niet mediteren, een spa pakken of op mindfulness gaan – alleen liggen en zijn. Wilbert moet denken aan het boek How to do Nothing van Jenny Odell. Achteraf lees ik een stukje, en citeer:

            Ik wil een serie bewegingen nagaan: 1) een afhaken, niet ongelijk aan het “dropping out” van de jaren 60; 2) een zijdelingse beweging naar buiten, naar de dingen en mensen die om ons heen zijn; en 3) een neerwaartse beweging op de plaats.

            Zo uit de context klinkt dat erg abstract, maar het wordt misschien wat concreter als je bedenkt hoeveel onze huidige economie gebaseerd is op attentie: platforms zoals Instagram en Facebook slurpen onze aandacht op, en verdienen erg veel geld met de advertentie-inkomsten die hieruit gegenereerd worden. Odell benoemt:

            Ik ben niet tegen technologie. Er zijn natuurlijk vormen van technologie (…) die ons meer verbinden met het heden [om ons heen]. Ik ben wel tegen de manier waarop platforms onze aandacht kopen en verkopen, en tegen (…) technologie die een nauwe definitie van productiviteit verankeren en het lokale, lichamelijke en het poëtische negeren.

            Ik kan me er wel in vinden, dat we als schrijvers een standpunt in mogen nemen tegen technologie die het poëtische negeert. Ik moet denken aan wat Wilbert eerder noemde over het nemen van de tijd, en hoe dat zo belangrijk kan zijn voor het ontstaan van nieuwe ideeën. Ik denk aan schrijfretraites, deep work, de herintroductie van de Nokia en analoog schrijven. Als laatste denk ik aan Pauline Oliveros, een van de beginners van deep listening: een stroming in muziek die gaat om het aandachtig luisteren naar alle geluiden om je heen. Pauline Oliveros, Stuart Dempster, Panaiotis ‎– Deep Listening (Full Album)

Klein of groot verschil

            Wilbert laat ons achter met een aantal vragen voor het gesprek. We kiezen ervoor de volgende stelling te behandelen: dingen moeten een groot bereik hebben om nuttig te zijn. Tijdens het praten had hij al wat voorbeelden genoemd van kleinschalige acties die hij eerder uitvoerde, zoals een herhaalde kookmiddag met een kleine groep mensen.

            Nu gaan we dus met een kleiner groepje praten over dit onderwerp. Wat volgt is een samenvatting van de gedachtegang, van de verschillende personen in de groep.

            Wat is bereik eigenlijk? Ik denk verspreiding, het aantal ontvangers en delers van je boodschap of werk. In andere woorden, bij wie het terecht komt – of wie bij je werk terecht komt. Maar wat is effect dan? Effect gaat om het leiden tot een bepaald gedachtegoed, diepgang aanbrengen, een resultaat behalen, zeggen we. Zelf denk ik: zou je kunnen stellen dat hoe breder het publiek is, hoe minder diepgang je kan bereiken? Zijn diepte en breedte hierin omgekeerd evenredig?

            We hebben het over de podcast, een medium dat een enorm bereik kan hebben, maar toch niet af hoeft te doen aan diepgang en ook intimiteit. Een van ons, een podcastmaker, vertelt over de specifieke kwaliteiten van podcast, en hoe je met podcast weer heel andere dingen kan bereiken dan andere media – iets wat de klanten soms nog niet helemaal door hebben, zo lijkt het. Wat ook erg te merken valt in de podcastwereld, nog meer dan bij bijvoorbeeld het televisieprogramma of het magazine, is dat er bij podcast een vaak erg specifieke niche aangesproken wordt: zo zijn er podcasts over de kleur geel, een Vlaamse kunstroof, mislukte uitvindingen, en de kracht van de maan– om wat van mijn eigen favorieten te noemen.

Zulke podcasts gaan enorm de diepte in, en wijden tot soms wel meer dan tien uur aan één onderwerp, en hebben hierbij niet altijd een kleinschalig publiek. Tegelijkertijd, merkt iemand anders op, zit er ook erg een verbinding met de community in de podcast. Zo hebben bepaalde podcasts ook een bijhorende discord-community, waarin de luisteraars met elkaar verbinden, informatie en gedachten uitwisselen, en kattenplaatjes sturen. Dit kan ook een financieel model zijn, waarin betalende luisteraars bijvoorbeeld elke maand een bonusaflevering ontvangen, of toegang krijgen tot de groepchat. Zelf moet ik ook denken aan de Good Point podcast, waar elke aflevering begint met een luisteraarsvraag, en eindigt met een field recording van een van de luisteraars, en NEW MODELS, wiens podcast grotendeels vanuit de discord-chat opgezet is, met een “bottom-up” houding.

Moet het dus altijd zo zijn dat media op grotere schaal rationeler en afstandelijker worden? Kunnen breedte en diepte tegelijk bestaan? Het antwoord blijft in het midden. Ik zou je uit willen nodigen de tijd te nemen, om niks te doen – misschien komen er dan wat gedachten op.

MEER INFORMATIE OVER DE HUB
Het nemen van de tijd