Verbinding ≠ Cringe

Dit jaar vindt Dichters in de Prinsentuin weer plaats in de intieme setting van de Prinsentuin. Dichters en bezoekers komen in de Groningse binnenstad dichter bij elkaar, letterlijk. De weidsheid van de Hortus maakt plaats voor de groene beslotenheid van de Prinsentuin en omliggend gebied. Was het onbewust, dat we in de programmering verbinding centraal stelden? We twijfelden over de term. Verbinding klinkt wat zweverig. Klef zelfs misschien. Cringe? Of zou je zeggen: een beetje ongemakkelijk?

De dichter Derek Walcott start zijn gedicht ‘The Season of Phantasmal Peace’ (zie citaat hieronder) met kwetterende vogels die opstijgen en een net van de schaduw rond de wereld steeds hoger optrekken. Hun toon verandert, het wordt lichter en de wereld staat even stil, een tussenmoment van vrede.

Het is verleidelijk te dromen dat wij die vogels zijn, in plaats van wat Wallcott de vleugellozen noemt, ‘the wingless ones /below them who shared dark holes in windows and in houses’. Dat wijzelf, ‘all the nations’, samen het net maken, maar ook dragen en ophijsen. Dat we ongeacht de taal die we spreken en de bubbels waarin we verkeren, elkaar kunnen begrijpen en verstaan en het ‘phantasmal light’ kunnen laten schijnen.

Een mooi beeld. Al klinkt dit misschien nog steeds klef en zweverig.

Jamal Ouariachi hield onlangs in zijn column in Trouw een pleidooi voor schaamte. Hij stelt dat politici polarisatie in de hand werken door schaamteloos gedrag. Want, stelt hij, schaamte is een emotie die bijdraagt aan sociale samenhang. “Wie de regels van een gemeenschap overtreedt en daarvoor veroordeeld wordt, veroordeelt via schaamte ook zichzelf, en zal een volgende keer minder geneigd zijn tot het grensoverschrijdende gedrag.” En: “Als politici grossieren in schaamteloosheid, blijft reparatie aan sociale verbanden uit. Geen wonder dat populisten zo’n hekel hebben aan een woord als ‘verbinding’. Ze hebben de emotie uitgebannen die aanleiding geeft tot verbinding − of het herstellen daarvan.”

Nee, verbinding is niet cringe. Daarom geven we tijdens Dichters in de Prinsentuin 2024 ruimte aan poëzie, performances en gesprekken waarin het belang van gemeenschapszin en samenhang blijkt. In verschillende programma’s zoeken we naar verbinding. We onderzoeken onze relatie met de ander / stellen de vragen: ‘Wie ben jij?’ en ‘Hoe denk jij?’.