“Zullen we allemaal onze microfoons aanzetten en Happy birthday zingen?” Zo’n dertig leden van Literair Dispuut Flanor zijn ingelogd op het platform Discord om stil te staan bij het zevende lustrum van de Groningse literaire studentenvereniging. Met een online bierproeverij vieren ze het vijfendertigjarig bestaan. Galmend en totaal overstuurd komt het verjaardagsliedje uit de speakers. Sinds de coronacrisis begon, zien de leden elkaar vooral online en ging er een streep door bijna alle fysieke activiteiten. Hoe houden culturele studentenverenigingen zich staande in deze tijd en welke gevolgen heeft dat?
Bij de halfjaarlijkse ALV blijkt dat haast alle activiteiten online plaatsvinden. De leesclubs ontmoeten elkaar in chatrooms en auteurs worden via Google Meet geïnterviewd. Een plan om de leden in groepjes van vier bij elkaar te laten eten rond de kerstdagen is tot na de lockdown uitgesteld. Voorzitter Hannah de Vries heeft zelfs de voorzittershamer nog niet. Die ligt nog bij de vorige voorzitter te wachten op de overdracht. “Ik ben pas net terug. Vanwege de lockdown zat ik liever bij mijn ouders in het grote huis op het platteland dan op m’n kamer in Groningen.” Het vierkoppige bestuur was in december voor het laatst samen. “Toen het maximum aantal bezoekers dat je mocht ontvangen drie was kwamen we nog bijeen. Toen het terugging naar twee en daarna een gingen we online verder met vergaderen.”
“Doet er een hamster mee?” In Google Meet kijkt schrijfster Joke van Leeuwen naar de profielfoto van een van de Flanorianen. Het blijkt inderdaad de vroegere dwerghamster van de studente te zijn. Van Leeuwen is door Flanor uitgenodigd voor een interview over haar boeken voor kinderen en volwassenen. Uitgebreid vertelt ze over haar romans en dichtbundels. Dat ze als achtjarige naar België verhuisde en daar in eerste instantie weinig aansluiting vond was een belangrijke invloed op haar werk.
Nieuwe leden
Dat nieuwe leden aansluiting vinden is een grote zorg bij velen. Floris Boekema, de voorzitter van Cultureel Studentencentrum Usva, ziet dit als een van de grootste problemen die de crisis gaat veroorzaken. “Bij een culturele studentenvereniging maak je samen iets: een toneelstuk of een uitvoering. Nieuwe leden leren gebruiken en samenwerken van de oudere leden. Als die leden straks vertrekken kan je continuïteit verliezen en moeten dingen die voorheen automatisch gingen opnieuw worden opgezet.” Bij Flanor lijken de introductiecommissie en leesgroepenpresentatieavond hun werk te hebben gedaan: van de 29 nieuwe leden is een aantal actief bij een commissie of een van de leesgroepen.
Verenigingen moesten uitvinden hoe ze de leden betrokken kunnen houden. Boekema zag hoe sociale aspecten een grotere rol gingen spelen. “We ondersteunen normaliter bij wat verenigingen maken, maar dat is nu niet mogelijk. Wat we doen is contact houden en kijken of ze ideeën hebben en die met anderen kunnen delen.” Zo zag hij hoe een studentenorkest een programma maakte waarbij leden punten kregen als ze samen wandelden. “Er was ook een vereniging met een Valentijns actie waarbij leden elkaar een lolly met een gedicht konden sturen.” De Vries is weer trots op Flanor radio, een show waarin leden boekpresentaties geven, ranten en teksten voordragen. Beiden merken coronamoeheid. Wie al een dag achter een scherm zit is minder geneigd in zijn vrije tijd daarmee door te gaan.
Chatten
Tijdens de ALV wordt er niet meer gestemd met het opsteken van een hand, maar biedt een online poll uitkomst. De link wordt in het chatvenster geplaatst. Los van de vergadering vinden daar ook gesprekken plaats over katten die het beeld in wandelen, activiteiten uit het verleden en voorzichtige toekomstplannen. Een lang discussiepunt is of Discord een andere indeling moet krijgen. Leden kunnen er chatten, praten en elkaar zien, maar de vele ruimtes met verschillende mogelijkheden werken ook verwarrend en elke groep werkt weer op een andere manier.
Financiën
Financiële problemen spelen bij de culturele studentenverenigingen een minder grote rol dan verwacht. Boekema zegt hierover: “verenigingen missen inkomsten, maar besteden aan de andere kant geen geld aan evenementen en repetities. Als er echt financiële problemen ontstaan kan de universiteit mogelijk bijspringen.” Bij Flanor wordt er wel met enige angst naar de sponsoren gekeken. Blijven boekhandel Godert Walter en Literair café de Graanrepubliek bestaan? Tijdens de ALV wordt het bestuur opgeroepen om te kijken of de vereniging iets kan doen. Als online het lustrum gevierd wordt blijkt dat de bierpakketten die leden konden ophalen zijn afgenomen bij de stamkroeg.
Ondanks de zorgen blijven er wel dingen om naar uit te kijken. De Vries: “in april hopen we Thomas Oldeheuvelt te ontvangen in het Forum, hij zou eigenlijk vorig jaar mei langskomen. We hebben sinds kort een mooie samenwerking met het Forum en ik hoop heel erg dat mijn bestuur bij hen een keer iets kan organiseren. Joke van Leeuwen zou er optreden, maar dat moest digitaal. Oldeheuvelt komt hopelijk wel en in juni verwelkomen we Jaqcues Vriens. Als dat doorgaat en er ook nog meer dan dertig man naar binnen mogen zijn we al heel gelukkig.” In september treedt er alweer een nieuw bestuur aan. “Er zijn vrij veel nieuwe leden die enthousiast zijn en ik hoop dat het bestuur een mix van oudere en nieuwe leden wordt. Dat is goed voor de continuïteit.”
Maarten Praamstra
