Ga naar de inhoud

Reynaert: schrandere schavuit of sluwe sadist?

Rabo Studio

za, 10 feb. - 20.15


Vind je Reinaart de Vos stiekem wel een beetje sympathiek? Dan ben je niet de enige. Al eeuwenlang wordt hij ondanks zijn sinistere aard ook bewonderd. ‘Van den vos Reynaerde’ geldt als het meesterwerk van onze middeleeuwse letterkunde en misschien wel van de hele Nederlandse literatuur. Het is het verhaal van de vos die ontsnapt aan zijn berechting door gebruik te maken van de zwakheden van zijn vervolgers. Hierbij treedt hij niet zachtzinnig op. Uit de rug van Bruun de Beer, die toch al flink afgeranseld was, laat Reynaert later in het verhaal doodleuk een stuk vel snijden om er een mooie, lederen reistas van te maken voor zijn zogenaamde pelgrimage.

In zijn boek De Reynaert gaat Frits van Oostrom uitgebreid in op hoe er in de loop der tijd tegen de Reynaert-figuur aan is gekeken. Hij noemt het opvallend dat deze ‘schaamteloze leugenaar, aartsverleider, manipulator, bluffer, fantast, fraudeur (..) en narcist’ kon uitgroeien tot een favoriet, schelm, vrijbuiter en ‘zelfs troeteldier’. Hoe kan het dat we zo’n sadistisch personage zo sympathiek vinden? Van Oostrom merkt op dat meespeelt dat zijn tegenstanders allemaal ‘foute figuren’ zijn die niet beter verdienen dan de kous op de kop te krijgen. Maar Reynaert gaat extreem ver in het vernederen van zijn tegenstanders zonder de sympathie van de lezers te verliezen.

Frits van Oostrom, A.H.J. Dautzenberg en Hannah van Binsbergen gaan onder leiding van Femke Essink in gesprek over deze minder fraaie kant van onze grootste literaire held. Ze gaan in op vragen als: Hoe zullen lezers en toehoorders dat in de tijd van het ontstaan van de Reynaert hebben ervaren? Kent de Nederlandse literatuur meer van deze in potentie controversiële helden? En: hoever kun je als hedendaags geëngageerd schrijver nog gaan in het doorprikken van de leugens en hypocrisie van de gevestigde orde?


Dit programma is onderdeel van het literatuurfestival Het Grote Gebeuren.

Reynaert: schrandere schavuit of sluwe sadist?