Op vrijdag 24 maart is schrijver en evolutiebioloog Tijs Goldschmidt te gast in de Naked Lunch om te praten over zijn laatste boek Wolven op het ruiterpad.
Tijs Goldschmidt (Amsterdam, 30 januari 1953) is een Nederlandse schrijver en evolutiebioloog. Hij studeerde biologie in Amsterdam en Leiden, en woonde van 1981 tot 1986 in Tanzania, waar hij cichliden in het Victoriameer bestudeerde als onderzoeker van de Rijksuniversiteit Leiden. Hij schreef er een proefschrift over en publiceerde het boek Darwins hofvijver, waarin hij het wetenschappelijke met het persoonlijke verweeft. In 1993 stopte hij met het doen van wetenschappelijk onderzoek om zich geheel aan het schrijven te wijden.
Darwins hofvijver werd genomineerd voor de AKO Literatuurprijs en bekroond met de KIJK/Wetenschapsweekprijs (later opgegaan in de Eurekaprijs) in 1995 en is inmiddels vertaald in onder andere het Engels, Frans, Duits, Italiaans, Japans en Chinees. Na dit boek publiceerde Goldschmidt vele essays, waaronder De andere linkerkant. In 2001 ontving hij voor zijn bundel Oversprongen de Jan Hanlo Essayprijs. In 2004 was hij een van VPRO’s Zomergasten. In 2007 hield hij de Huizingalezing onder de titel Doen alsof je doet alsof in de Pieterskerk te Leiden. Goldschmidt is sinds 2008 advisor aan de Rijksakademie van Beeldende Kunsten.
In 2022 is de Jan Wolkers Prijs aan hem toegekend voor zijn essaybundel Wolven op het ruiterpad. In december 2022 werd de P.C. Hooft-prijs 2023 aan hem toegekend.
Wolven op het ruiterpad
‘Goldschmidt-variaties’ worden ze wel genoemd, de essays van Tijs Goldschmidt, waarin niets is wat het lijkt, en waarin cultuur en evolutie altijd meer met elkaar te maken hebben dan je op het eerste gezicht vermoedt. In een essay over digitalisering van teksten zoekt hij naar parallellen tussen het kopiëren van DNA en het steeds nauwkeuriger kopiëren en sneller verspreiden van teksten (‘culturele evolutie’). Daarnaast zet hij de biologische betekenis uiteen van, onder veel meer, de rue d’amour.
Goldschmidts onderwerpen zijn verrassender dan ooit: onze omgang met asielzoekers en zwerfwolven, racistische achtergronden van de zoektocht naar de yeti en de rol van pornografie en schaamte in het werk van Marlene Dumas. En dat is lang niet alles: er zijn autobiografische stukken over twee bevriende beeldsnijders uit de Asmat (Papoea) in het Amsterdamse Vondelpark en over zijn bewondering voor de vermaarde etholoog Niko Tinbergen.
Tijs Goldschmidts essays zijn altijd erudiet maar ook lichtvoetig en associatief. ‘Een essay of persoonlijke beschouwing zou moeten lezen als een brief aan een goede vriend of vriendin,’ zegt hij er zelf over.
Naked Lunch
Eén keer per maand schuift een schrijver aan tafel bij Rense Sinkgraven voor een lunch en een goed gesprek over zijn of haar nieuwe boek.